Baardagamen
Baardagamen in de Apenhof
In de Apenhof zaten 3 Baardagamen gehuisvest. Ze zijn afgestaan door een particulier die niet meer voor ze wilde zorgen. Het houden van Baardagamen vereist kennis, geduld en tijd. Ze zijn dus niet geschikt voor iedereen, ze hebben een ruim terrarium nodig met de juiste benodigdheden en ook hun dieet is erg belangrijk.
Soorten
De Baardagame behoort tot de orde schubreptielen (Squamata) en de familie Agamen (Agamidae). Er zijn verschillende soorten Baardagamen, maar de meest gehouden soort is de Pogona vitticeps. Deze soort wordt in de literatuurook wel Amphibolurus vitticeps genoemd. Daarnaast zijn er ook nog de Pogona barbata, Pogona microlepidota, Pogona minima, Pogona minor, Pogona mitchelli en de Pogona nullarbor.
Baardagamen in zijn natuurlijke omgeving
De Baardagame komt oorspronkelijk uit Australië en leeft daar in woestijnen en bossen, maar ze komen ook in open gebieden voor. Ze leven vooral op de grond, in bomen en bij rotsen. Het zijn zeer goede klimmers, ondanks dat ze grondbewoners zijn. Baardagamen zijn overdag actief, zodra het donker en kouder wordt gaan ze slapen. Baardagamen zijn koudbloedige dieren, dus afhankelijk van licht en schaduw om hun lichaamstemperatuur te regelen. Op het heetst van de dag schuilen ze in holen. Hun lichaamstemperatuur kunnen ze zelf beïnvloeden door bijvoorbeeld hun bek open te sperren.
Een Baardagame heeft een goede camouflagekleur, de kleur van een Baardagame varieert van lichtbruin tot grijs. Ook zijn er gele, rood/ oranje, rode en albino varianten. Ze kunnen hun lichaamskleur aanpassen aan hun omgeving door hun lichaamskleur donkerder of lichter te laten worden.
Een volwassen Baardagame is tussen de 30 en 60 centimeter groot. Ze hebben een soort keelzak met stekeltjes eraan, dit lijkt op een baard. Wanneer een mannelijke Baardagame opgewonden is dan zet hij zijn baard op, zijn baard wordt dan zwart. Het gewicht van mannetjes en vrouwtjes is tussen de 280 en 500 gram. Ze worden tussen de 7 en 12 jaar oud.
Een Baardagame is na ongeveer 1 tot 2 jaar geslachtsrijp. Het mannetje verleidt het vrouwtje door zijn zwarte baard op te zetten en met zijn kop te knikken. Het vrouwtje geeft aan dat ze wil paren wanneer gaat zwaaien met haar voorpoten. Het mannetje kan tijdens deze paring erg agressief worden, het vrouwtje bijten en soms zelfs doden. Ze heeft een draagtijd van 70 dagen, na de draagtijd legt het vrouwtje ongeveer 12 tot 24 eieren. Een maand voordat ze deze eieren legt stopt ze met eten.
Dieet
Het dieet bestaat uit dierlijk en plantaardig voedsel. Dierlijk voedsel zoals krekels, sprinkhanen, meelwormen en nest muizen. Ze drinken niet uit een bakje, maar door middel van het plantaardig voedsel krijgen ze hun vocht binnen. Het is belangrijk om te controleren of ze voldoende vocht naar binnen krijgen. Geschikt plantaardig voedsel is sla, andijvie en melkdistels, daarnaast fruit zoals tomaat, kiwi, perzik, appel, peer, mango en mandarijn. Erwten, tuinbonen en avocado’s zijn giftig voor Baardagamen. Om tekorten te voorkomen, is het belangrijk om kalk, vitaminen en mineralen preparaten over het voedsel kalk te strooien.
Ziektes en aandoeningen
Veel voorkomende aandoeningen bij Baardagamen zijn stress, diarree en verstopping. Bij een vrouwtje kan legnood ontstaan wanneer ze haar eieren niet kwijt kan, dit kan dodelijk zijn. Andere voorkomende ziekten zijn bijvoorbeeld mondrot, longaandoeningen en parasitaire infecties.
Symptomen voor een zieke Baardagame
- een afwijkende ontlasting
- veel slijm in de bek en neus
- kromme, slappe of gezwollen ledematen
- slechte eetlust
- ingevallen, opgezwollen of vieze ogen
Rachitis (botontkalking) is een ziekte die veel bij Baardagamen voorkomt, dit wordt veroorzaakt door een tekort aan UV licht en/ of vitamine D3 en/ of kalk. Dit is een ziekte wat moeilijk is te verhelpen, het is dus belangrijk dat dit wordt voorkomen! De symptomen zijn o.a. een te korte onderkaak, krommingen in de ruggengraat en poten en goede eieren die vlak voor uitkomen kapot gaan. Het is dus belangrijk om voldoende kalk, mineralen en vitaminen aan de dieren te geven!
Huisvesting
Een Baardagame heeft een ruim terrarium nodig, één Baardagame heeft een oppervlakte van ten minste 100 x 40 x 40 centimeter nodig. Mannetjes dienen alleen gehouden te worden om vechtpartijen te komen. Vrouwtjes kunnen wel met meerdere gehouden worden.
Het terrarium dient het verblijf goed geventileerd en tochtvrij te zijn. Voldoende schuilgelegenheden en koele plaatsen zijn nodig voor de dieren. Baardagamen nemen graag een bad, wel moet er op gelet worden dat de dieren er niet in kunnen verdrinken. Voldoende warmtespots en UV lampen mogen niet ontbreken, de UV lampen zijn belangrijk voor de aanmaak van vitamine D.
In de zomer is overdag een temperatuur van maximaal 35 graden in het warme gedeelte gewenst en rond de 25 graden in het koude gedeelte. ’s Nachts dient de temperatuur tussen de 17 en 18 graden te zijn. De daglengte in de zomer bedraagt ongeveer 12 uur.
Tijdens de winterrust dient de temperatuur geleidelijk aan lager te worden en het licht minder. Overdag is het dan tussen de 20 en 25 graden, ’s nachts dient de temperatuur tussen de 15 en 20 graden te zijn. De daglengte in de winter bedraagt ongeveer 10 uur.
In de Apenhof
Een Baardagame als huisdier komt dus meer bij kijken dan de meeste mensen in eerste instantie denken. Ten eerste hebben ze een ruim terrarium nodig met het juiste klimaat om allerlei ziektes en aandoeningen te voorkomen. Ten tweede heeft een Baardagame een uitgebalanceerd dieet nodig om gezond te blijven. Het kost tijd, energie, kennis en liefde om Baardagamen te houden. Helaas is de lol er snel af en komen deze dieren terecht op een online tweedehands verkoopsite of in het verleden bij de Apenhof.
Jeanette Speksnijder